Yenidoğan İşitme Testleri; Bebeklerde işitme testi ülkemizde doğan her bebeğe yapılan bir tarama testidir, tarama için farklı yöntemler kullanılsa da son yıllarda ABR testi ile yapılmaktadır.
Yaşamın ilk bir ayı içerisinden yapılması gerekir.
Yenidoğan Tarama Testi Neden Yapılır?
Tarama testleri yenidoğan döneminde belirti vermeyen, erken farkedilmesi halinde erken müdahale ve tedavi ile kişinin yaşamında önemli iyileşmeler sağlanabilecek hastalıkları hedefler. Erken teşhis ile kalıcı hasarlar gelişmeden erken tedavi imkanı doğar. Ülkemizde,
- İşitme testleri
- Topuk kanı
- Kalça Ultrasonu
Diğer yenidoğan tarama testleri için Bebeğinizin ilk bir haftasında yaşayacakları hakkında Bebeğinizin İlk Bir Haftası yazısını okuyabilirsiniz (www.cocuklarasaglik.com)
İşitme tarama testlerinin amacı
Doğan her 1000 bebeğin yaklaşık 3 tanesi işitme konusunda sorun yaşamaktadır. Bu tam işitme kaybından tek taraflı veya hafif işitme kaybına kadar değişik seviyelerde olabilir. İşitme testi yapmadan tespiti zor olan durumlardır. Tanıdaki gecikmeler zihinsel ve sosyal gelişimi olumsuz etkilemektedir .
İşitme kaybı yenidoğan yoğun bakımda yatan, yenidoğan dönemi sarılık olan çocuklarda daha fazla görülebilmektedir. İşitme kaybı tespit edilen çocukların yaklaşık yarısında da buna neden olabilecek her hangi bir risk faktörü bulunmamaktadır.
Bebeklerde işitime testi ile bebeklerin daha ilk bir kaç günde işitme kaybı olduğu belirlenebilmektedir. Eğer ilk testte işitme kaybı belirlendi ise bu sonucun daha gelişmiş yöntemler ile doğrulanması gerekmektedir. Eğer işitme kaybı diğer testlerde de devam ederse en erken dönemde bununla ilgili tedavi başlanmalıdır.
Yenidoğan bebeklerin işitme taraması neden yapılır ?
Bebekler doğumdan itibaren dil gelişimini öğrenmeye başlarlar. Bunu da işittikleri sürece geliştirebilirler. İşitmede bir problem rastlandığında bu durumu önlemek ve ya tedavisini çok erken süreçte başlatmak, dil becerileri ve konuşma öğrenilmesi sürecinin geri kalmasını engellemek anlamına gelmektedir. Erken dönemde fark edilip, erken dönemde eğitimlere başlanmazsa dil ve konuma becerileri gelişmeyecektir.
İşitme kaybı test yapılmadan anlaşılabilir mi?
Bazı anne babalar duymayan bir çocuğun hiç duymayacağını düşünüyorlar. Ancak burada durum biraz farklıdır. İşitme kaybı olup tedavi verilmesi gereken çocuklar gürültüye başını çevirip tepki verebilir. Ancak bu durum onun iyi duyduğu anlamına gelmemektedir. Yenidoğan döneminde yapılan işitme testleri erken tanı için çok önemlidir.
Bebeklerde işitme testi yapılması mutlaka sağlanmalıdır.
İşitme kaybı tespit edilen bebeklere ne yapılır?
Araştırmalar, işitme kaybı olan ve ilk 6 aylık dönemde uygun erken müdahale hizmetleri alan çocukların genellikle iyi dil ve öğrenme becerileri geliştirdiklerini göstermektedir.
Bazı bebeklere erken müdahale olarak, işaret dili ve / veya işitme cihazı kullanımını önerilebilir.. Zamanlama işitme kaybı olan çocuklarda çok önemlidir. Bir çocuğun normal dil gelişimini sağlayabilmesi için işitme kaybı olduğunu ilk 6 ay içinde belirlenmesi çok değerlidir.
İşitme testleri nasıl yapılır ?
Günümüzde iki işitme testi uygulaması vardır .
ABR ve Otoakustik emisyon (OAE) denilen iki test vardır .
OTOAKUSTİK EMİSYON
- Herhangi bir ağrı yada sıkıntıya neden olmaz.
- Hareket ve gürültü testi olumsuz etkiler.
- En az orta düzeydeki (30-40dB) işitme kayıplarını yakalayabilir
- Dış kulak yolunun kapalı olması, sıvı kalıntısı nedeniyle testten geçemeyebilir.
- İletim tipi ve kohlear işitme kayıplarını saptayabilir
ABR :
- Herhangi bir ağrı yada sıkıntıya neden olmaz
- Hareket ve gürültü testi olumsuz etkiler.
- En az orta düzeydeki (30-40dB) işitme kayıplarını yakalar
- Duyarlılık ve seçicilik daha yüksektir
- İletim, kohlear ve nöral tüm seviyelerdeki işitme kayıplarını saptayabilir
- Yenidoğan yoğun bakımda kalan bebeklerde işitme testi olarak kullanılır.
Bu iki testte bazı etkenlerden etkilenebilir. İşitme taramalarında sorun olması halinde asıl tanı koydurucu testler odyometrik testlerdir. Bunlar daha ayrıntılı testlerdir.
Tedavide Neler Yapılır?
Eğer bebeğimizde işitme kaybı saptanırsa ilk altı ay içinde , konuşma terapisi, işitme cihazı ya da kokhlear implant denilen araçlar ile tedaviye başlanmalıdır. Ve bebeğin zamanla dil gelişimi, sosyal beceriler ve bilişsel gelişimi takip edilmelidir. İşitsel kaybı olan çocukların görme sorunları da olabileceği için ayrıca bir göz muayenesi de yapılması uygun olacaktır.
İşitme Problemi Olabilecek Çocuklarda Erken Uyarı Belirtileri
Yenidoğan dönemi:
- Yüksek ve ani seslere irkilme tepkisi verir.
- Seslere uyanır,
- Ani ses duyduğunda gözlerini kırpar ya da açar.
3-4. ay:
- Anneyi görmeden yalnızca sesini duymakla sakinleşir,
- Yeni sesler duyduğunda görmese de oyunu bırakıp o sese yönelir
6-9. ay:
- Müzikli oyuncaklar ile oynar,
- Değişen seslere ünlemler ve çağıldama ile yanıt verir, mama der.
12-15. ay:
- Adını duyduğunda yanıt verir,
- Basit emirlere uyar,
- 3-5 kelime ile konuşur.
18-24. ay:
- Vücut parçalarını bilir, 20-50 kelime ile konuşur,
- Konuşmasının %50’si yabancılar tarafından anlaşılabilir.
36 ay ve üzeri:
- 4-5 kelimelik cümle kurar,
- Sözcük hazinesi yaklaşık 500’dür,
- Konuşmasının %80’si yabancılar tarafından anlaşılabilir.
Kaynak : http://www.sosyalpediatri.org.tr/sunumlar/sitme-taramalari-pdf-329k.pdf