Blog geri dön

Tarama Testleri

Tarama testleri ikili, üçlü, dörtlü test olarak adlandırılır ve amacı; anne adayının sahip olduğu kromozom anomalili bebek doğurma riskinin ne kadar olduğunu göstermektir. Bu testlerin soncunda risk topluma göre artmış olarak sonuçlandığında doğacak bebek kesinlikle hasta olacak anlamına gelmez. Artmış risk aynı yaş grubunda ve şartlarda gebeliği olan bir anneye göre hasta bir bebek sahibi olma ihtimalinin daha yüksek olduğunu göstermektedir. Bu durumun aksine normal çıkmış bir tarama testi bebeğin tamamen normal olacağını göstermez .

Tarama testleri anne ve bebek için bir olumsuz etki oluşturmaz. Tarama testi sonucunda herhangi bir girişimsel işlem (amniyosentez, CVS) yapılması gerekirse bu işlemlerin riski tarama testi ile ilgili değildir.

Hali hazırda farklı testler olsa da hekim tarafından bu testlerin hepsi uygulanmaz, genellikle ve zorunlu bir hal yok ise tek tarama testi ve ilerleyen haftada detaylı (ayrıntılı-ileri düzey ultrason) ultrasonun yapılması kromozom anomalilerinin taramak için yeterli olmaktadır. Böylece anne ve bebek gereksiz yere hastane ziyareti farklı farklı testlerin maruz bırakacağı kafa karışıklığından kurtulmuş, test sonucunda gereksiz ek işleme maruz kalma riskinden kurtulmuş olacaktır.

Birinci Trimester Tarama Testi- İkili Kombine Test (ikili Test):

İkili test; Gebeliğin 11-14. haftaları arasında

  • Bebeğin yan ensenin arkasındaki saydam alanın (ense kalınlığı) ölçümü,
  • Anneden alınan kan örneğinden HCG + PAPP-A bakılması
  • Bunlara ek olarak yaş ve gebelik haftası parametreleri

Birlikte dahil edilerek yapılan hesaplamalar sonucu elde edilen risk skorudur.

Bu tarama testi günümüzde kromozomal anomalisi çıkma riskini başarılı şekilde değerlendirebilen bir testtir.Bu sonuca göre Down sendromu riski 1/270 den fazla veya sadece NT (ense kalınlığı ölçümü) 3mm’den fazla ise ileri tetkik yapılması önerilmektedir. Bu ileri testler hastayı takip eden klinisyen tarafından belirlenecektir.

Üçlü Test (Triple Test):

Üçlü test gebeliğin 16-18. haftaları arasında yapılır. Anneden alınan kandan;

  • HCG
  • E3
  • AFP bakılması

Bu değerlerin anne yaşı ve gebelik haftası ile birlikte değerlendirimesi  sonucu elde edilen risk skorudur.

Günümüzde bu test Down sendromlu bebeği tespit edebilmedeki gücünün zayıf olması nedeniyle etkinliğini yitirmiştir.

Bu test sonucunda riskli çıkması halinde ileri tetkik yapılması önerilecektir. Bu ileri testler hastayı takip eden klinisyen tarafından belirlenecektir.

Dörtlü Test:

Dörtlü test gebeliğin 16-18. haftaları arasında yapılır. Anneden alınan kandan;

  • HCG
  • AFP
  • E3
  • İnhibin-A

Ölçümleri yapılarak bu değerlerin anne yaşı ve gebelik haftası ile birlikte değerlendirimesi  sonucu elde edilen risk skorudur.

Üçlü ve Dörtlü test ikili teste göre kromozom  anomalisi ihtimalini belirlemede ikili test göre daha zayıf kalıyor olsa da 11-14 haftada ikili test yaptıramayan kişiler için kullanılabilecek testlerdir.

NIPT testi:

NIPT testi anneden alınan kan örneğinden bebek ile ilgili genetik hastalıkların taranmasıdır. Gebeliğin ilk haftalarından itibaren, bebeğe ait bazı hücreler annenin kan dolaşımına geçmektedir. Bu test ile kromozom anomalileri (Down sendromu, Patau sendromu, Edwards sendromu) ile beraber bazı mikrodelesyon sendromları da saptanabilmektedir.

NIPT Testinin Avantajları ve Dezavantajları Nelerdir?

Gebelik sırasında karşılaşılan ve doğuma kadar ulaşabilen ciddi kromozom anomalilerinin çok erken dönemde saptanmasına olanak sağlamakla beraber rutin gebelik takiplerinde yapılan ikili ve üçlü tarama testlerine göre çok daha yüksek güvenilirlik oranı bulunmaktadır. 

Tüm tarama testlerinde olduğu gibi NIPT testinin düşük riskli çıkması bebeğin tümüyle sağlıklı olacağı anlamına gelmemektedir. İncelenen kromozomlar ve genetik hastalıklar yönünden %98’in üzerinde bir doğruluk payı olmasına rağmen NIPT testi bir tanı testi değil tarama testidir. 

NIPT Testi Ne Zaman Ve Nasıl Yapılır?

Gebeliğin 10. haftasından itibaren yapılması önerilir. Daha önceki tarihlerde testin başarısız olma ihtimali  yüksektir.Test için üretilmiş özel tüplere 10 cc kan alınması çalışma için yeterli olmaktadır. 

Bu gönderiyi paylaş

Blog geri dön